Η θεωρητική βάση του ΕΠΣ-ξγ

Συγγραφείς:

Αντώνης Βεντούρης

Επίκουρος Καθηγητής

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης


Δημήτρης Ζέππος

Καθηγητής Μ.Ε. Γερμανικής Γλώσσας 

Μέλος ΣΕΠ

Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

1. Βασικές πληροφορίες

Το ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών Ξένων Γλωσσών (ΕΠΣ-ΞΓ) αποτελεί ένα Πρόγραμμα το οποίο εντάσσεται ως υποσύνολο σε μία ολιστική αντίληψη σχετικά με τα προγράμματα σπουδών του Δημόσιου Σχολείου. Σύμφωνα με αυτή, τα Προγράμματα Σπουδών των μαθημάτων που διδάσκονται στο σχολείο πρέπει να υιοθετούν κοινές θέσεις σχετικά με τις επιδιώξεις της εκπαίδευσης, τους σκοπούς και τους στόχους του μαθήματος ως εκπαιδευτική πράξη, τον ρόλο του μαθητή και του εκπαιδευτικού και την προσέγγιση του μορφωτικού αγαθού που αφορούν. Αυτές οι θέσεις έχουν διατυπωθεί στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη «νέα στρατηγική της εκπαίδευσης» στην Ευρώπη και βασίζονται στα πορίσματα έρευνας που διεξήγαγε σχετικά με την προσφορά δεξιοτήτων στα κράτη μέλη. Οι θέσεις-προτάσεις της Επιτροπής μπορούν να συνοψιστούν στα ακόλουθα:

·        Εντατικοποίηση της προσπάθειας ανάπτυξης εγκάρσιων δεξιοτήτων[1] και βασικών γνώσεων[2] σε όλα τα επίπεδα.

·        Επιδίωξη απόκτησης μιας ξένης γλώσσας τουλάχιστον από το 50% των ατόμων ηλικίας 15 ετών και ένταξης σε διαδικασίες εκμάθησης μιας δεύτερης ξένης γλώσσας τουλάχιστον από το 75% έως το 2020.

·        Δημιουργία συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης παγκόσμιου κύρους και βελτίωση των επιπέδων της μάθησης με βάση την εργασία.

·        Βελτίωση της κατάστασης αναφορικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και των δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αποκτώνται έξω από το σύστημα της επίσημης εκπαίδευσης και κατάρτισης.

·        Αξιοποίηση της τεχνολογίας, ιδίως του διαδικτύου. Τα σχολεία, τα πανεπιστήμια και τα ιδρύματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να αυξήσουν την πρόσβαση στην εκπαίδευση μέσω ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων.

·    Εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από καλά καταρτισμένους, δραστήριους εκπαιδευτικούς οι οποίοι θα στοχεύουν στην προετοιμασία των μαθητών για την αντιμετώπιση των απαιτήσεων του επαγγελματικού και γενικότερα του κοινωνικού χώρου.

·        Μεγιστοποίηση της απόδοσης της επένδυσης που απαιτείται για την επίτευξη αυτών των στόχων. Χρειάζεται διάλογος, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ, σχετικά με τη χρηματοδότηση για την εκπαίδευση - ιδίως στην επαγγελματική εκπαίδευση και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. 

·        Προσέγγιση βάσει εταιρικής σχέσης. Δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση προκειμένου να ενισχυθεί η καινοτομία και να αυξηθεί η γόνιμη αλληλεπίδραση μεταξύ του ακαδημαϊκού κόσμου και των επιχειρήσεων.

(Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2012, IP/12/1233)

Στη βάση της λογικής αυτής το ΕΠΣ-ξγ υιοθετεί ενιαία θεώρηση της εκμάθησης της ξένης γλώσσας, για όλες τις γλώσσες που διδάσκονται σήμερα στη Δημόσια Εκπαίδευση (Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά) είτε πρόκειται να συμπεριληφθούν στο μέλλον στις διδασκόμενες γλώσσες. Αυτή η θεώρηση εφαρμόζεται τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.



[1] Εγκάρσιες δεξιότητες ονομάζονται εκείνες που λειτουργούν ως όχημα για την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων, αποτελούν δηλαδή μηχανισμούς που οδηγούν στην επίτευξη μαθησιακών στόχων ανεξαρτήτως του είδους και της εστίασης του μαθησιακού αντικειμένου. Ονομάζονται έτσι γιατί αφορούν οποιαδήποτε γνώση και αποτελούν προϋποθέσεις όχι μόνο της επιτυχούς έκβασης μιας εστιασμένης σε ένα γνωστικό αντικείμενο (πχ μαθηματικά) μαθησιακής διαδικασίας αλλά εφαρμόζονται στη συνέχεια σε οποιοδήποτε άλλο ως διεπιστημονικές ή απλώς κοινωνικές πρακτικές. Τέτοιες είναι για παράδειγμα  η ικανότητα εκμάθησης, η κοινωνική και πολιτική υπευθυνότητα, η ανάληψη πρωτοβουλιών και η επιχειρηματικότητα, η πολιτισμική ευαισθητοποίηση και η δημιουργικότητα.

[2] Βασικές γνώσεις ονομάζονται οι στοιχειώδεις γνώσεις γραφής και ανάγνωσης, αριθμητικής, θετικών επιστημών και τεχνολογίας.